Przykład Stasia
Sześcioletni Staś postrzegany był jako bardzo inteligentny i bystry chłopiec. Mimo to, jego mama zawsze odczuwała, że różni się on od dwójki jego rodzeństwa. Nie potrafiła jednak w pełni sprecyzować w czym jest problem. Lekarz pediatra oceniał chłopca jako w pełni zdrowe dziecko. Mimo to, zdarzało się, że Staś zdawał się być „niezgrabny ruchowo”, przypadkowo psuł zabawki, sprzęty w otoczeniu, miał trudności w grach zespołowych, przez co czuł się bardzo niezręcznie, bywał smutny lub wpadał w szał.
Pewnego dnia, przyjaciółka mamy chłopca, zaproponowała aby skonsultować się z terapeutą integracji sensorycznej. Po jakimś czasie, Staś został zdiagnozowany przez specjalistę, jego mama zrozumiała powody dziwnych zachowań syna. Chłopiec zaczął uczęszczać na terapię integracji sensorycznej i pod okiem doświadczonego specjalisty SI, zaczął robić postępy w zajęciach, jednocześnie poprawiło się jego zachowanie, wzrosła samoocena.
Większość chorób u dzieci zostaje w krótkim czasie zdiagnozowana. Takie dolegliwości jak ból, złamanie czy kaszel w widoczny sposób sugerują możliwą przyczynę. Natomiast takie zachowania jak – niespodziewane wpadanie w histerię, niezgrabność ruchowa czy trudności z nauką – mimo dużej inteligencji dziecka, już nie są łatwe do oceny i diagnozy. Wolniejsze przyswajanie wiedzy lub trudności ruchowe mimo pełnej sprawności fizycznej są często spowodowane nieprawidłowym przetwarzaniem bodźcy sensorycznych. Nieprawidłowości tego typu zachodzą w układzie nerwowym dziecka i jest to kłopot wielu rodziców, wychowawców, opiekunów oraz ich pociech. Lekarze pierwszego kontaktu koncentrują się głównie na pewnych aspektach chorobowych i nie zawsze zdają sobie sprawę, że mają do czynienia z zaburzeniami integracji sensorycznej. Problemy tego typu jako pierwsi, u maluchów dostrzegają ich rodzice, opiekunowie, wychowawcy w przedszkolach. Bez odpowiedniej wiedzy na temat układu nerwowego , nie będą w stanie dowiedzieć się co jest przyczyną dziwacznych zachowań ich podopiecznych.
Integracja sensoryczna to taka organizacja różnorodnych bodźców, dzięki której mamy możliwość w jak najbardziej wydajny sposób wykorzystać je w codziennym funkcjonowaniu. Bodźce umożliwiają nam efektywne wykorzystywanie swojego ciała, adekwatne odpowiadanie na bodźce płynące z naszego środowiska. Bodźce te działają na zasadzie „pokarmu dla mózgu” , który dostarcza informacji potrzebnych do kierowania naszym umysłem i ciałem. Bez prawidłowo „dobranego” pokarmu, nasz mózg pracuje w sposób mało efektywny.
W każdej sekundzie naszego życia, do naszych mózgów docierają niezliczone bodźce sensoryczne. Wyobraź sobie, że jesz swój ulubiony owoc. Podczas jedzenia informacje z oczu, nosa, języka, skóry, mięśni i stawów zbierane są w jedną całość, tworząc proces całościowego doświadczenia. Integracja sensoryczna to proces porządkowania tych wszystkich informacji pobranych przez nasze zmysły – wzrok, smak, węch, dotyk, zapach, słuch, ruch, grawitacja, pozycja.
Dzięki procesowi integracji zmysłów i selekcji informacji w płynny sposób jesteśmy w stanie skupić się na tym, na czym nam w danej chwili zależy (w tym przypadku skupienie wzroku na obieraniu naszego owocu, prawidłowej pracy dłoni, odpowiednim utrzymaniu postawy ciała).
Integracja sensoryczna tworzy fundament edukacji oraz zachowań społecznych. Dzięki prawidłowym procesom integracyjnym, dziecko będące na lekcji potrafi w efektywny sposób słuchać nauczyciela i jednocześnie ignorować hałasy dobiegające z zewnątrz. W przypadku dziecka z nieprawidłową integracją sensoryczną – hałas z zewnątrz, może powodować trudności z koncentracją, a w konsekwencji nieefektywny pobyt na lekcji. Innym przykładem może być czytanie, które wymaga bardzo skomplikowanej integracji bodźców, pochodzących z mięśni oczu i szyi. Podczas pisania z kolei, integrowane są bodźce z oczu, ręki.
Prawidłową odpowiedzią adaptacyjną podczas tych czynności będzie czytanie ze zrozumieniem, pisanie w dobrym tempie, mieszcząc się w liniaturze zeszytu, koncentracja i skupienie na lekcji. W ramach odpowiedzi adaptacyjnej, uczymy się czegoś nowego, radzimy sobie z wyzwaniem, nasz mózg prawidłowo się rozwija i organizuje.
Nie ma jasnej informacji, czy integracja sensoryczna danego dziecka jest dobra czy nie. Każde dziecko będzie w inny sposób przejawiało nieprawidłowości z zakresu przetwarzania bodźców. Nie istnieje schemat, według którego rodzic, opiekun czy wychowawca odpowie wprost jaki typ zaburzeń przejawia maluch.
Kiedy nie jesteśmy pewni, czy u naszego dziecka występują prawidłowe procesy integracji sensorycznej, najrozsądniejszym rozwiązaniem jest konsultacja z odpowiednio wyszkolonym i wykwalifikowanym terapeutą integracji sensorycznej, który po przeprowadzeniu rzetelnej diagnozy z użyciem odpowiednich narzędzi diagnostycznych, wyłoni typ zaburzeń sensorycznych dziecka, po czym w jasny sposób wyjaśni rodzicom przyczyny niepokojącego zachowania ich dziecka. W gabinetach Stacja Reakcja w Wawrze, otrzymacie Państwo jasne i czytelne wskazówki oraz informacje z zakresu terapii i diagnozy integracji sensorycznej.
Gorąco zapraszamy do kontaktu z naszymi specjalistami !!!
Zespół Stacja Reakcja
Bibliografia:
A.J. Ayers. Dziecko a integracja sensoryczna. Harmonia Universalis. Gdańsk 2015.
Kranowitz C.S. Nie-zgrane dziecko. Zaburzenia przetwarzania sensorycznego – diagnoza i
postępowanie. Harmonia Universalis. Gdańsk 2012.